Sýningar

Veröld – Hús Vigdísar hýsir tvær sýningar á vegum Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskóla Íslands í sýningarrýmum sem staðsett eru á fyrstu hæð hússins.

Á sýningunni Mál í mótun gefst kostur á að kanna hin ýmsu tungumál heimsins og fræðast um lífshlaup þeirra og í Vigdísarstofu er fjallað er um ævi og störf Vigdísar Finnbogadóttur. 

Við bjóðum skólahópum að heimsækja sýningarnar alla virka daga skólaársins (jan-maí og sep-nóv). Markhópur sýninganna eru nemendur á aldrinum 12-19 ára en tekið er á móti öðrum aldurshópum eftir samkomulagi. Kennsluvefur hefur verið settur upp fyrir sýningarnar þar sem kennarar geta sótt verkefni sem hægt er að vinna með nemendum fyrir og eftir heimsókn, og annað ítarefni í tengslum við tungumál.

Hægt er að bóka heimsókn á sýningarnar hér.

Mál í mótun

Á sýningunni Mál í mótun fá gestir tækifæri til að skyggnast inn í heim tungumálanna og kynnast hinum ýmsu tungumálum sem töluð eru í heiminum í dag. Gefinn er þverskurður af tungumálum heimsins allt frá gríðarstórum heimsmálum sem mörghundruð milljónir tala niður í fámenn tungumál í útrýmingarhættu.

Við fræðumst um hinar fjölmörgu hliðar tungumála með hjálp gagnvirkra margmiðlunarverka og sýndarveruleika og heyrum raddir á þeim ólíku málum sem töluð eru á Íslandi í dag.

Við sjáum hvernig tungumál hafa þróast meðfram sögu mannsins á jörðinni í meira en 300.000 ár og hvernig þau hafa dreifst og flakkað heimshorna á milli.

Loks kynnumst við lífshlaupi tungumála sem, líkt og önnur lifandi fyrirbæri, verða til, þróast og taka breytingum áður en þau loks deyja út. Við veltum fyrir okkur hvernig hægt er að stuðla að varðveislu tungumála svo að þau geti dafnað um ókomna tíð.

Faglegur umsjónarmaður: Birna Arnbjörnsdóttir.
Ritstjórar: Birna Arnbjörnsdóttir and Halldóra Jóhanna Þorláksdóttir.
Sýningarhönnun: Gagarín og andrúm arkitektar.

Vigdísarstofa

Í Vigdísarstofu má finna sýningu þar sem fjallað er um ævi og störf Vigdísar Finnbogadóttur, forseta Íslands 1980–1996, en hún var skipuð velgjörðarsendiherra tungumála hjá UNESCO árið 1998.

Faglegur umsjónarmaður: Birna Arnbjörnsdóttir.
Sýningarhönnun: Gagarín og andrúm arkitektar. 

Myndband:Gagarin

Fyrri sýningar

INUIT QAUJIMAJATUQANGIT: LIST, ARKITEKTÚR OG HEFÐBUNDIN ÞEKKING
Veröld – hús Vigdísar 6. janúar – 7. febrúar 2020
Sýningin Inuit Qaujimajatuqangit: List, arkitektúr og hefðbundin þekking er afrakstur samkeppni sem haldin var meðal Inúíta á Inuit Nunangat svæðinu í Kanada, um listskreytingar fyrir nýju Kanadísku Norðurslóða Rannsóknarmiðstöðina (CHARS) í Ikaluktutiak í Kanada. Til sýnis eru fimmtíu verk sem valin voru af innsendum tillögum og unnin eru undir yfirskriftinni Tímalaus sköpunargleði Inúíta í fortíð og nútíð, og er ætlað að varpa ljósi á samband hefðbundinnar þekkingar Inúíta við tækni og vísindi heimsins í dag. Sýningin er haldin í samstarfi við Sendiráð Kanada á Íslandi. Sýningin stóð yfir í sýningarsal Veraldar – húss Vigdísar, dagana 6. janúar – 7. febrúar 2020.  Sækja má sýningaskrá hér.

VISTABÖND
Veröld – hús Vigdísar 29. ágúst – 29. október 2019

Sýningin Vistabönd opnaði í sýningarsal Veraldar – húss Vigdísar fimmtudaginn 29. ágúst og stóð til 29. október. Þátttakendur eru Anna Þorvaldsdóttir tónskáld, Karlotta Blöndal myndlistarmaður, Unnar Örn myndlistarmaður, Olivia Plender myndlistarmaður, Kristín Ómarsdóttir rithöfundur og Ragnar Kjartansson myndlistarmaður.

Listamennirnir eiga það sameiginlegt að tengjast Banff listamiðstöðinni í Alberta í Kanada. Þar hafa þau dvalið í vinnustofum eða verk þeirra verið flutt. Sýningin er sett upp í tengslum við ráðstefnuna Vistaskipti sem fer fram í Háskóla Íslands í samvinnu við Manitóbaháskóla 29. til 30. ágúst.

Þó verkin á sýningunni endurspegli ólík viðfangsefni listamannanna má finna þar sterk tengsl manns og náttúru. Ólíkir staðhættir verða uppspretta fyrir list sem finnur sér stað í fjölbreyttum miðlum en á sýningunni eru myndir, texti og tónverk.

Anna Þorvaldsdótttir, f. 1977, býr og starfar í London.

Í verkum Önnu er hljóðheimurinn oft víðfeðmur og gjarnan innblásinn af framvindu og hlutföllum í náttúru og landslagi. Verkið Metacosmos er innblásið af náttúrulegu jafnvægi fegurðar og óreiðu, hvernig sannfærandi heild getur myndast úr því sem virðist við fyrstu sýn sundurleitt og óreiðukennt. Kveikjan að verkinu er eins konar myndhverfing, þar sem hugmyndin um að falla í svarthol – hið ókunna – liggur til grundvallar með óteljandi samsetningum andstæðra afla sem tengjast og eiga í samskiptum sín á milli, víkka út og dragast saman. Þessir ólíku þættir takast á og togast á úr öllum áttum, og smám saman áttar hlustandinn sig á að hann sogast inn í eðliskraft sem hann hefur enga stjórn á. Verkið var pantað af New York Philharmonic Orchestra og frumflutt undir stjórn Esa-Pekka Salonen í apríl 2018. Berlin Philharmonic frumflutti síðan verkið í Evrópu í janúar 2019 undir stjórn Alan Gilbert og Sinfóníuhljómsveit Íslands undir stjórn Daníels Bjarnasonar í janúar 2019. Við tóku svo San Francisco Symphony, Gothenburg Symphony Orchestra, Winnipeg Symphony Orchestra og Helsinki Philharmonic en verkið er á dagskrá fleiri hljómsveita á næstu árum.

Nánari upplýsingar:  https://www.annathorvalds.com

Karlotta Blöndal, f. 1973, býr og starfar í Reykjavík.

Ofið er kynning á rannsóknartengdri vinnustofudvöl í Banff Art Centre, 2018. Verkefnið er heimildaöflun og tilraun í efni út frá nærumhverfinu og leið til að brúa bil tveggja staða, þvert á tíma, með aðferðum myndlistar.

Upphafspunktur verkefnisins er mynd í raunstærð af skjólu sem Fjalla-Eyvindur bjó til og er til sýnis á Þjóðminjasafninu.

Nánari upplýsingar:  https://karlottablondal.net

Kristín Ómarsdóttir, f. 1962  hefur gefið út ljóð, skáldsögur og leikrit. Verk Kristínar hafa verið gefin út eða sýnd á Íslandi og erlendis. Kristín hefur einnig tekið þátt í myndlistarsýningum og unnið í samstarfi við myndlistarfólk.

Svanafólkið eru vatnslitir á pappír unnin 2018 – 2019

Verkin eru gerð á meðan skáldsagan Svanafólkið er skrifuð. Enginn veit hvort kom á undan, hænan, eggið, teikningin, textinn, en persónurnar kynntu sig til sögunar á sunnudegi um hávetur, alveg örugglega undir áhrifum frá Dimmalimm eftir Mugg, Guðmund Thorsteinsson (1891-1924). Myndirnar urðu til á tímabilinu 2018 til 2019. Sagan kemur út á bók á næstu misserum.

Nánari upplýsingar:  https://bokmenntaborgin.is/bokmenntavefur/hofundar/kristin-omarsdottir

Ragnar Kjartansson, íslenskur myndlistarmaður f. 1976, býr og starfar í Reykjavík.

Af lendum heimshryggðarinnar í Bresku Kólumbíu (From the Valley of World-Weariness in British Columbia) eru vatnslitamyndir sem Ragnar málaði þegar hann dvaldi við vinnu og sýningarhald í  Banff-listamiðstöðinni í Alberta. „Upphaflega ætlaði ég aðeins að sýna myndbandsverk en eftir að hafa unnið vatnslitamyndirnar í hjarta heimshryggðarinar í óbyggðum Bresku Kólumbíu, þá fannst mér þetta eiga vel saman,“ segir Ragnar. „heimshryggðin og þessi rómantíska löngun voru tekin föstum tökum með því að fara í vetrargalla og ganga lengst upp í þennan risavaxna dal sem brann allur í skógareldum árið 2003. Hann er þakinn dauðum, sviðnum trjám.  Aðstæðurnar höfðu áhrif. Það var snjór og skítakuldi og ég réði ekki við að vinna lengur í myndunum en ég gerði. Ég málaði eina mynd og fékk mér svo kaffi og smávindil til að hlýja mér. Vatnið fraus í penslinum,“ segir listamaðurinn og hryllir sig við kaldar minningar. (Úr viðtali Einars Fals Ingólfssonar við Ragnar Kjartansson í Morgunblaðinu 15. desember 2011).

Nánari upplýsingar: https://i8.is

Unnar Örn, f. 1974, er listamaður sem býr og starfar í Reykjavík.

Olivia Plender, f. 1977, er bresk, býr og starfar í Lundúnum og Stokkhólmi.

Í verkinu Guðirnir færa okkur gripinn er athygli okkar er fönguð af tveimur ljósmyndum af gripum á safni sem leiðir inn í myndband gert af Unnari Erni og Oliviu Plender sem snýst um frásögn og túlkun sögunnar. Í myndinni flytur þjóðfræðingur í nútímanum erindi eins af meintum stofnendum Danska þjóðminjasafnsins. Persónan sem hún lýsir er fornfræðingur frá 19. öld sem eins og margir fræðimenn þess tíma lagaði staðreyndir að eigin heimsmynd. Plender og Unnar Örn eru sérstaklega áhugasöm um þróun þjóðernisvitundar sem átti sér stað með rómantísku stefnunni í upphafi 19. aldar og áhrif hennar á menningarsögu Norðurlanda. Verk þeirra sýnir hvernig fornleifafræðingar fyrr og nú skapa tengsl milli gripa til að segja sögu.

Frekari upplýsingar: http://www.unnarorn.net

FYRSTU KYNNI. GRÆNLENDINGAR Á ÍSAFIRÐI ÁRIÐ 1925.
Veröld – hús Vigdísar 17. janúar – 30. júní 2019
og Landsbókasafn Ísland – Háskólabókasafn

Árið 1925 komu tæplega 90 Grænlendingar til Ísafjarðar en Grænlendingar höfðu vart sést áður hérlendis. Á sýningunni er fjallað um hvernig þessi heimsókn átti rætur að rekja til deilna Dana og Norðmanna um yfirráð á hluta Austur-Grænlands, hvernig tekið var á móti gestunum á Ísafirði, athyglina sem hún vakti og hvaða þýðingu hún hafði fyrir samskipti þjóðanna. Sýningin er í sýningarsal Veraldar, húsi Vigdísar og á Landsbókasafni Íslands – Háskólabókasafni og stendur frá 17. janúar til 30. júní 2019.

SAGATID – NUTID
1. desember 2018 – 2. febrúar 2019

Íslendingasögurnar komu út árið 2014 í nýrri danskri þýðingu, með myndskreytingum myndlistarkonunnar Karin Birgitte Lund. Sýning á verkum hennar fyrir útgáfuna er nú haldin í tilefni af 100 ára afmæli fullveldis Íslands, en sýningin var opnuð af Margréti II. Danadrottningu þann 1. desember 2018 í Veröld – húsi Vigdísar, í tilefni 100 ára afmælis fullveldis Íslands.

Teikningarnar byggja á myndskreytingum og fagurfræði víkingatímans og miðalda, og Karin sækir innblástur í norræna myndlist þess tímabils. Verkin eru meðal annars undir áhrifum af íslenskum miðaldahandritum, veggmyndum í dönskum kirkjum, höggmyndum á Gotlandi og norskum stafkirkjum.
Á sýningunni eru einnig nokkrar glænýjar teikningar sem innblásnar eru af Íslendingasögunum.

Karin Birgitte Lund fæddist árið 1946 i Kaupmannahöfn og stundaði nám við Konunglegu dönsku listaakademíuna 1967–1973. Hún hefur hlotið ýmsar viðurkenningar fyrir list sína. Meðal verka hennar eru hönnun og myndskreytingar nýrra danskra peningaseðla.

SAMTAL – DIALOGUE
17. apríl 2017 – 15. desember 2018

Samtal – Dialogue er opnunarsýningin í Veröld – húsi Vigdísar, þar sem fjallað er í máli og myndum um störf og hugðarefni Vigdísar Finnbogadóttur. Sagt er frá námsárum Vigdísar erlendis og starfi hennar sem frönskukennari, leiðsögumaður og síðar leikhússtjóri Leikfélags Reykjavíkur 1972– 1980. Gerð er grein fyrir fjölbreyttu hlutverki hennar sem forseti Íslands árin 1980–1996 og öllu því góða starfi sem hún hefur unnið eftir að forsetatíð lauk, m.a. sem velgjörðarsendiherra tungumála á vegum UNESCO – mennta-, vísinda- og menningarstofnunar Sameinuðu þjóðanna og sem öflugur liðsmaður Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum.

Í sýningunni fáum við jafnframt innsýn í hugðarefni Vigdísar, sjáum nokkrar eftirlætisbækur hennar, tilvitnanir og kvæði og getum fylgst með vexti Vinaskógar í Þingvallaþjóðgarði, sem stofnaður var henni til heiðurs. Gestir eru hvattir til að taka beinan þátt í samtalinu við Vigdísi, setjast á bláu leikhússtólana og hugleiða hugtök á borð við heiðarleiki, mannréttindi, menning, þekking , jafnrétti, tungumál, framfarir, víðsýni og menntun.